Walentynki
TAROT - zapraszam, piszcie!
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czerwone serce, będące symbolem walentynek | |
Dzień | 14 lutego |
Typ święta | międzynarodowe |
Zwyczaje | wysyłanie kartek, życzeń, wierszy |
Symbole | serce, Kupidyn (Amor) |
Inne nazwy | Dzień zakochanych, Dzień Świętego Walentego |
Podobne święta | Noc Kupały, Dzień Kobiet, Dzień Mężczyzn |
Walentynki (ang. Valentine's Day) - coroczne święto zakochanych przypadające 14 lutego. Nazwa pochodzi od św. Walentego, którego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest również tego dnia.
Zwyczajem w tym dniu jest wysyłanie listów zawierających wyznania miłosne (często pisane wierszem). Na Zachodzie, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, czczono św. Walentego jako patrona zakochanych. Dzień 14 lutego stał się więc okazją do obdarowywania się drobnymi upominkami[1].
Spis treści
[ukryj]- 1 Historia święta
- 2 Walentynki w Polsce
- 3 Zwyczaje
- 4 Krytyka walentynek
- 5 Zobacz też
- 6 Przypisy
Historia święta[edytuj ' edytuj kod]
Walentynki są obchodzone w południowej i zachodniej Europie od średniowiecza. Europa północna i wschodnia dołączyła do walentynkowego grona znacznie później.
Pomimo katolickiego patrona tego święta, czasem wiązane jest ono ze zbieżnym terminowo zwyczajem pochodzącym z Cesarstwa Rzymskiego, polegającym głównie na poszukiwaniu wybranki serca, np. przez losowanie jej imienia ze specjalnej urny. Współczesny dzień zakochanych nie ma jednak bezpośredniego związku z jednym konkretnym świętem starożytnego Rzymu, choć jest kojarzony z takimi postaciami z mitologii jak Kupidyn, Eros, Pan czy Juno Februata.
Możliwe, że zwyczaje związane z tym dniem nawiązują do starożytnego święta rzymskiego, zwanego Luperkaliami, obchodzonego 14-15 lutego ku czci Junony, rzymskiej bogini kobiet i małżeństwa, oraz Pana, boga przyrody[2][3].
Z kolei Brytyjczycy uważają to święto za własne z uwagi na fakt, że rozsławił je na cały świat sir Walter Scott (1771-1832)[4].
Walentynki w Polsce[edytuj ' edytuj kod]
Do Polski obchody walentynkowe trafiły wraz z kultem świętego Walentego z Bawarii i Tyrolu[4]. Popularność uzyskały jednak dopiero w latach 90. XX wieku[4]. Jedyne i największe w Polsce odbywają się corocznie od 14 lutego 2002 roku w Chełmnie - mieście zakochanych (województwo kujawsko-pomorskie) pod nazwą "Walentynki Chełmińskie". Za sprawą przechowywanej, prawdopodobnie od średniowiecza, w chełmińskim kościele farnym pw. Wniebowzięcia NMP (1280-1320) relikwii św. Walentego, połączono tu lokalny kult św. Walentego z tradycją anglosaską[5].
Święto to konkuruje o miano tzw. święta zakochanych z rodzimym świętem słowiańskim zwanym potocznie Nocą Kupały lub Sobótką, obchodzonym w nocy z dnia 21 na 22 czerwca.
Zwyczaje[edytuj ' edytuj kod]
Stałym niemalże elementem walentynek jest wzajemnie wręczanie sobie walentynkowych ozdobnych karteczek. Czerwone, najczęściej w kształcie serca, opatrzone walentynkowym wierszykiem, a często i miłosnym wyznaniem. Ze świętem łączy się również zwyczaj obdarowywania partnera walentynkowymi upominkami w postaci kwiatów, słodyczy, pluszowych maskotek jak również bardziej osobistych elementów garderoby.
Krytyka walentynek
Część polskiego społeczeństwa krytykuje walentynki jako przejaw amerykanizacji, obcy polskiej kulturze i wypierający rodzime tradycje[6][7]. Walentynki są też krytykowane za ich komercyjne i konsumpcjonistyczne nastawienie. Są one wykorzystywane przez biznes i media do przełamania stagnacji handlowej pomiędzy Bożym Narodzeniem a Wielkanocą[8].
Dla osób nie pozostających w związkach, tzw. singli (szczególnie określających się jako quirkyalone) walentynki mają charakter opresywny, związany z "tyranią bycia w związku" i piętnujący osoby żyjące w pojedynkę. Z tego powodu 14 lutego został uznany przez społeczność quirkyalone za International Quirkyalone Day, mający być w zamierzeniu antywalentynkami[9].
Z powodu pogańskiego pochodzenia obchodzenie Walentynek odrzucają Świadkowie Jehowy[10].
W takich krajach jak Pakistan czy Indie zwyczaje walentynkowe, również wysyłanie kartek są potępiane jako niezgodne z duchem islamu[11].
Zobacz też
Cytaty w Wikicytatach
Definicje słownikowe w Wikisłowniku
- Biały Dzień
- Trifon Zarezan
- Masakra w Dniu Świętego Walentego
Przypisy
- Skocz do góry ↑ Św. Walenty - patron zakochanych. brewiarz.katolik.pl.
- Skocz do góry ↑ Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985. ISBN 8306008618.
- Skocz do góry ↑ David Armstrong: Popularna encyklopedia Hutchinsona. Anita Adamska (przekład). Warszawa: EM, 1995. ISBN 838639627X.
- ↑ Skocz do: a b c WALENTYNKI - Junona 14 lutego - Luperkalia Szczerze Zakochanych na portalu Stowarzyszenia Macierz
- Skocz do góry ↑ Patron zakochanych...relikwia św. Wojciecha; chelmno.pl
- Skocz do góry ↑ Akcja antywalentynkowa Stowarzyszenia na Rzecz Tradycji i Kultury "Niklot"
- Skocz do góry ↑ Niebawem 14 lutego... i tzw. walentynki - Wiadomości24
- Skocz do góry ↑ Walentynkowe podróże. na e-konferencje.pl [data publikacji: 2009-01--22]
- Skocz do góry ↑ Quirkyalone Day is February 14!
- Skocz do góry ↑ Święta. W: Prowadzenie rozmów na podstawie Pism, wyd. 2 [on-line]. Biblioteka Internetowa Strażnicy, 2001. s. 364.
- Skocz do góry ↑ Morderca dostaje Walentynki, bo "miłuje Proroka". konflikty.wp.pl, 2011-02-14. [dostęp 2014-01-02].